5 Resimde Harf Devrimi

29-06-2015

Editör

National Geographic Dergisi’nin Ocak 1929 tarihli sayısında yayımlanan bu fotoğraflar halktaki tepkinin izlenebilmesi adına önem arz ediyor.

1. Tiyatro ilanları resimde görüldüğü üzere hem yeni harflerle hem Arap harfleriyle yayımlanıyor. İlanda Fransızca'nın da kullanıldığı görülüyor.

2. Halktan manav dükkanı işleten birini harıl harıl yeni alfabeyi çalışırken görüyoruz.

3. Dükkan sahibi bir genç yeni harflerin bulunduğu tabelanın önünde poz veriyor.

4. Berber anlamına gelen ''perukhari'' yeni harflerle yazılıyor.

5. Tabelacıların işlerinin yoğun olduğu zamanlardan geçiliyor. Önce Arap alfabesiyle yazılan tabelalar kararın alınmasından sonra yeni haline dönüştürülüyor ve sıkıntılar yaşanıyor.

DİĞERLERİ

2. Abdülhamid Döneminde Resim ve Fotoğraf

Batılılaşma hareketinin başlangıcı olarak görülen 18. yüzyıla gelindiğinde minyatür sanatı yerini duvar resme, 18. yüzyıl sonu 19. yüzyıl başında ise tuval resme bıraktığı görülür. Bu ilk resim denemeleri askeri amaçla, asker ressamlardan oluşan bir grup tarafından ortaya koyulmuş primitif ve natüralist eğilimdedir. Resim yapmayı seven bu asker ressamlar kuşağı Kolağası Hüsnü Yusuf Bey, Osman Nuri Paşa, Ferik İbrahim Paşa, Hüseyin Zekai Paşa, Şeker Ahmed Paşa, Süleyman Seyyid Bey, Hoca Ali Rıza ve Halil Paşa gibi kişilerden oluşur. II. Abdülhamid’in sanata olan yakınlığı resim alanında önemli gelişmeler yaşanmasına neden olduğu gibi bizzat padişah tarafından birçok etkinlik ve yenilikte desteklenir. Yıldız Saray’ında idari birimlerin dışında kurulmuş olan resim galerisi, fotoğraf stüdyosu, müzik odası ve bazı müzelerin kurulmuş olması çağdaş sanatın başlaması için önemli adımları oluşturur. Zira bu dönemin sanatsal açıdan en önemli olayı ise Osmanlı başkentinde güzel sanatlar okulu olan Sanayi-i Nefise Mekteb-i Ali'nin açılmasıdır. II. Abdülhamid 33 yıllık saltanatı sürecinde Osmanlı toplumunun bilim ve sanat alanında ilerlemesi için çalışmış, saray ressamı olarak çalıştırdığı İtalyan ressam Fausto Zonaro’ya sadece kendi portrelerini değil şehzadeleri, kızları ve saray çalışanları dahil bir koleksiyon oluşturmak adına portrelerini yaptırdı. Bunun dışında fotoğrafın gücüne inanan II. Abdülhamid olayları belgelendirip arşivlemek adına bundan faydalandı ancak kendi portresinin yapımına çekimser davrandı.

Okunması Gereken 10 Distopik Kitap

Esas konumuza giriş yapmadan evvel karıştırılan şu iki kavramı netleştirmek gerekir. Ütopya ile distopya birbiriyle karıştırılan iki farklı kavram. Her ne kadar benzeşen yönleri olsa dahi birbirinden ayrılan önemli farklar da mevcut. Ütopya esasen olmayan ancak tasarlanmış ideal toplum yapısıdır. Distopya ise ütopik bir sosyal anlayışın antitezini tanımlamak için kullanılır. Bu yönüyle baskıcı ve otoriter bir devlet modelini ifade eder. Kavramlara küçük yollu bir açıklık getirdikten sonra esas konumuza giriş yapabiliriz. Günümüzden tamamen bağımsız olmayan ancak gidişatın uzak gelecekte bizi götürebileceği izlenimini oluşturan ve bizi şimdiden uyaran 9 distopik eseri sizler için derledik. Buyrunuz…

7 Maddede Türklerin Ata Sporu Güreşin Serüveni

İnsanlık tarihinin en eski sporları arasında yer alan ve zamanla Türkler ile özdeşleşerek Türk kültürünün bir parçası haline gelen güreş sporunun serüvenini Beyaz Tarih okurları için yazdık.

Bir Hukuk Abidesi Olarak Mecelle

Osmanlı-İslam Hukuku’nda ilim deryasında yüzebilen alimlerin azaldığı bir devirde Ahmet Cevdet Paşa riyasetinde toplanan bir heyet tarafından vücuda getirilip devrin padişahına arz edilen bir hukuk şaheseri olan Mecelle, veciz bir üslup ile kaleme alınarak bugün bile bazı kaideleri darbımesel olan, çeşitli lisanlara tercüme edilen, şerhleri yapılan bir belagat harikasıdır. O kadar ki, Fransız İlimler Akademisi, kendi kanunlarının iktibasına mani olmasına rağmen Ahmet Cevdet Paşa’yı bir “Altın Madalya“ ile taltif etmiştir. 1926 yılında İsviçre Medenî Kanunu’nun iktibasıyla yürürlükten kaldırıldığı için bu tarihten itibaren ilgilileri tarafından sadece bir araştırma konusu haline gelmiştir.

Rumeli Fatihi: Gazi Süleyman Paşa

Osmanlı kuruluş dönemi üzerine yapılan anlatılar ve konular hükümdar-sultan ve uç bölgelerde akınlar yaparak nam salmış gaziler üzerine yoğunlaşmaktadır. Özellikle kuruluş döneminde Şehzade profilinin Hükümdar kadar öne çıkmadığı görülse de bazıları bundan istisnadır. Şehzade Süleyman Paşa'nın Osmanlıların Avrupa topraklarına kalıcı olarak ilk defa geçmesini ve tutunmasını sağlaması ve yerleştiği Gelibolu bölgesini yurt edinmek için iskan politikasına girmesi, ayrıca Bizans ile gelişen bazı olaylar neticesinde Gelibolu'dan çıkmamak için direnmesi nedeniyle onun Avrupa'ya yapılacak akınlarda bölgeyi üs olarak kullanılmayı daha baştan arzu ettiğini düşündürterek kendisini istisna şehzadeler arasına yazdırmıştır. Ayrıca cesur bir savaşçı olması yanında siyasi yönünü de bu iskan politikalarıyla vurgulayan Süleyman Paşa'nın başarısını Halil İnalcık İstanbul'un fethi kadar değerli olay addederek böyle olmasaydı Osmanlı'nın Anadolu'da sıkışmış bir beylikten farkı olmayacağını ve Viyana önlerine kadar gidilemeyeceğini ifade eder. Gazi Süleyman Paşa gerek kuruluş anlatılarının hükümdar özelinde yoğunlaşması gerekse dönemi aydınlatan kaynakların azlığı sebebiyle geri planda kalmış ve araştırmacıların yeni çalışmaları ile 6 asır hüküm sürmüş hanedanı Avrupa'ya çıkaran ilk yönetici olarak üzerindeki önemin anlaşıldığı görülmektedir. Bu çalışma bu kaynak azlığı içerisinde Süleyman Paşa'nın Rumeli'ye çıkış ve yerleşme serüvenini ele almaya çalışacaktır.

Lale Devri'nde Meydana Gelen İlkler

Baskının azaldığı, yenileşmenin önünün açıldığı her ortam, edebiyatın, sanatın, mimarinin ve düşüncenin gelişmeye gebe olduğu zeminler doğurur. Bu yönüyle Osmanlı tarihini incelediğimizde bahsi geçen konunun belirgin bir şekilde önünün açıldığı ilk dönem Lale Devri olarak karşımıza çıkar. 1718’de Avusturya ve müttefiki Venedik ile imzalanan Pasarofça Antlaşması’yla başlayan, Nevşehirli Damad İbrahim Paşa’nın uzun sadaret dönemini içerisine alan ve 1730’da Patrona Halil İsyanı ile son bulan bu dönem Batı ile siyasi, ekonomik ve kültürel ilişkilerin geliştiği, zevk, eğlence, barış, yenileşme ve sivil reformların gerçekleştiği birçok ilke sahne oldu. Lale Devri’nde meydana gelen ilkleri gelin beraber inceleyelim.

KELAM

Su nasıl suya benzerse, bir milletin geleceği de geçmişine öyle benzer.

İbn Haldun